اگر شما دیابت دارید، وجود گلوکز بیش از حد در خون شما برای مدت طولانی می تواند عوارض جدی از جمله مشکلات پا را ایجاد نماید. زخم پای دیابتی از مشکلاتی است که می توانند دردناک باشند و ممکن است ماه ها طول بکشد تا بهبود یابند. آنها از نظر ظاهری متفاوت هستند، از لکه های قرمزی که ترشح می کنند تا لکه های پوستی تیره و متورم.
زخم پای دیابتی
زخم پا یکی از عوارض شایع دیابت است که با روش هایی مانند رژیم غذایی، ورزش و درمان با انسولین قابل مدیریت نیست. زخم ها در نتیجه در هم شکستن بافت پوست و نمایان شدن لایه های زیرین ایجاد می شوند. می توانید با خواندن مقاله نشانه اولین زخم پای دیابتی هر چه سریعتر از این بیماری جلوگیری کنید.
آنها در زیر انگشتان شست پا و برجستگی های پای شما شایع هستند و می توانند پاهای شما را تا استخوان ها تحت تاثیر قرار دهند.
همه افراد مبتلا به دیابت ممکن است دچار زخم پا شوند، اما مراقبت خوب از پا می تواند به پیشگیری از آن کمک کند. درمان زخم پای دیابتی بسته به علل آن متفاوت است.
هر گونه نگرانی پا را با پزشک خود در میان بگذارید تا مطمئن شوید که مشکل جدی نیست، زیرا زخم های عفونی در صورت نادیده گرفتن می توانند منجر به قطع عضو شوند.
علل زخم پای دیابتی
زخم در افراد مبتلا به دیابت بیشتر به دلایل زیر ایجاد می شود:
- گردش ضعیف
- قند خون بالا (هیپرگلیسمی)
- آسیب عصبی
- پاهای تحریک شده یا زخمی
گردش خون ضعیف نوعی بیماری عروقی است که در آن خون به طور موثر به پاهای شما جریان نمی یابد. همچنین گردش خون ضعیف می تواند بهبود زخم را دشوارتر کند. سطوح بالای گلوکز می تواند روند بهبود زخم پای عفونی را کند نماید، بنابراین مدیریت قند خون بسیار مهم است. اغلب در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 و سایر بیماریها مقابله با عفونتهای ناشی از زخمها سخت تر است.
آسیب عصبی یک اثر طولانی مدت است و می تواند منجر به از دست دادن احساس در پاهای شما شود. اعصاب آسیبدیده میتوانند باعث ایجاد درد و گزگز در محل شوند. آسیب اعصاب، حساسیت پاها به درد را کاهش میدهند و منجر به جراحتهای بدون درد می شود که می تواند باعث ایجاد زخم گردد. زخم ها را می توان با دیدن ترشح از ناحیه آسیب دیده و گاهی اوقات یک توده قابل توجه که همیشه دردناک نیست شناسایی کرد.
انواع زخم های دیابتی
برای یک بیمار دیابتی، زخم یک نگرانی بهداشتی است و نیاز به توجه فوری دارد. دو نوع رایج زخم های دیابتی زخم هایی با منشاء خارجی و زخم هایی با منشاء داخلی هستند. به دلیل نوروپاتی محیطی، زخم هایی با منشاء خارجی مانند بریدگی های پوستی، سوختگی ها، برآمدگی ها و کبودی ها اغلب ممکن است مورد توجه بیمار دیابتی قرار نگیرد. اگر زخم های خارجی برای مدتی مورد توجه قرار نگیرد، تاخیر در درمان می تواند بیمار را در معرض خطر عوارض بعدی قرار دهد. زخمهایی که منشا داخلی دارند، مانند زخمهای پوستی، ناخنهای فرورفته یا پینه پا، میتوانند منجر به در هم شکستن پوست و بافتهای اطراف شوند و خطر عفونتهای باکتریایی را افزایش دهند.
جلوگیری از زخم پای دیابتی
پیشگیری از زخم پای دیابتی برای بیماران دیابتی برای تضمین یک زندگی سالم طبیعی و فعال حیاتی است. یادآوری این نکته مهم است که زخم های دیابتی در برخی موارد می توانند ناتوان کننده و تهدید کننده زندگی باشند. پیشگیری باید با موارد زیر آغاز شود:
- کنترل دیابت با پیروی از توصیه های پزشک برای درمان و اصلاح شیوه زندگی که شامل رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، ترک سیگار و نظارت منظم بر سطح گلوکز خون می شود.
- معاینه و تمیز کردن روزانه اندام ها به دلیل اینکه بیشتر در معرض زخم و آسیب هستند
- با احتیاط کوتاه کردن ناخن ها با یک ناخن گیر بی خطر (در صورت نیاز به مراقبت بیشتر یا وجود ضایعات پوستی به متخصص مراجعه کنید.)
- همیشه جوراب های خشک و تمیز بپوشید تا از پاهای خود محافظت کنید و هرگز با پای برهنه راه نروید (از جوراب های تنگ که ممکن است گردش خون در پاها را کاهش دهد خودداری کنید)
درمان زخم های دیابتی
بهترین درمان پیشگیری است، زیرا درمان طبی برای زخم های دیابتی کمک محدودی را ارائه می دهد. اگر زخم ایجاد شود، درمان می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تمیز نگه داشتن تمام زخم ها و پانسمان مناسب
- آنتی بیوتیک ها (برای زخم های عفونی یا به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای زخم های در معرض خطر عفونت)
- دبریدمان (بافت مرده یا عفونی برداشته می شود تا بافت سالم ترمیم و بازسازی شود)
- ارجاع به متخصص پا یا مرکز مراقبت از زخم (برای بیماران مبتلا به پینه، میخچه، انگشت چکشی، بونیون، مشکلات ناخن پا یا زخم های مزمن غیر التیام بخش)
- آمپوتاسیون اندام (برای نجات هر چه بیشتر از یک اندام در صورت وجود عفونت جدی)
نکاتی برای مراقبت از پای دیابتی
مراقبت صحیح از پا می تواند از مشکلات رایج پا جلوگیری کند یا قبل از ایجاد عوارض جدی آنها را درمان نماید. در اینجا چند نکته برای مراقبت صحیح از پا ذکر شده است:
- مراقب خودتان و دیابتتان باشید. به توصیه های پزشک خود در مورد تغذیه، ورزش و دارو عمل نمایید. سطح قند خون خود را در محدوده توصیه شده پزشکتان نگه دارید.
- پاهای خود را هر روز با آب گرم و با استفاده از صابون ملایم بشویید. دمای آب را با آرنج خود تست کنید زیرا آسیب عصبی می تواند بر حس دستان شما نیز تأثیر بگذارد. پاهایتان را خیس نکنید. پاهای خود را به خصوص بین انگشتان پا را به خوبی خشک نمایید.
- هر روز پایتان را از نظر زخم، تاول، قرمزی، پینه یا هر مشکل دیگری بررسی کنید. اگر جریان خون ضعیفی دارید، بسیار مهم است که روزانه پاهای خود را چک نمایید.
- اگر پوست پاهایتان خشک است، پس از شستن و خشک کردن پاها، آن را با استفاده از لوسیون مرطوب نگه دارید. از زدن لوسیون بین انگشتان پا خودداری نمایید. پزشک می تواند راهنمایی کند کدام نوع لوسیون برای شما بهتر است.
- میخچه ها و پینه ها را با تخته سنباده یا سنگ پا به آرامی صاف کنید. این کار را بعد از استحمام یا دوش گرفتن، زمانی که پوستتان نرم است، انجام دهید. تخته سنباده را فقط در یک جهت حرکت دهید.
- هفته ای یک بار ناخن های پای خود را چک کنید. ناخن های پای خود را با ناخن گیر کوتاه کنید. گوشه های ناخن پا را گرد نکنید و کناره های ناخن را کوتاه نکنید. بعد از کوتاه کردن، ناخن های پا را با سوهان صاف کنید.
- همیشه کفش یا دمپایی پنجه بسته بپوشید. صندل نپوشید و با پای برهنه حتی در خانه راه نروید.
- همیشه جوراب بپوشید. جوراب هایی بپوشید که مناسب پاهای شما باشد و کش نرمی داشته باشد.
- کفشی بپوشید که مناسب پای شماست. کفش های ساخته شده از بوم یا چرم بخرید و به آرامی آنها را از هم باز کنید. کفش های بسیار پهن نیز در فروشگاه های تخصصی موجود است که در صورت داشتن ناهنجاری پا، فضای بیشتری را برای پا فراهم می کند. بهتر است از کفش دیابت استفاده کنید.
- همیشه داخل کفش هایتان را بررسی نمایید تا مطمئن شوید که هیچ جسمی داخل آنها نیست.
- از پاهای خود در برابر گرما و سرما محافظت نمایید. در ساحل یا روی سنگفرش های گرم کفش بپوشید. اگر شبها پاهایتان سرد شد جوراب بپوشید.
- جریان خون را به سمت پاهایتان حفظ کنید. هنگام نشستن پاهای خود را بالا بگذارید، انگشتان پا را تکان دهید و مچ پا را چند بار در روز حرکت دهید و برای مدت طولانی پاهای خود را روی هم قرار ندهید.
- اگر سیگار می کشید، از کشیدن آن پرهیز کنید. سیگار کشیدن می تواند مشکلات جریان خون را بدتر نماید.
- اگر مشکل پا دارید که بدتر می شود یا بهبود نمی یابد، با پزشک خود تماس بگیرید.
- مطمئن شوید که پزشک دیابت، پای شما را در هر چکاپ چک می کند. یک بار در سال معاینه کامل پا انجام دهید.
- هر 2 تا 3 ماه یکبار برای معاینه به متخصص پا (پزشک پا) مراجعه کنید، حتی اگر مشکلی در پا ندارید.
داروهای زخم پای دیابتی
داروهای مسکن خود را طبق دستور پزشک مصرف نمایید تا راحت باشید. درد می تواند اشتها و خواب شما را مختل نماید. آنتی بیوتیک ( در صورت توصیه) مصرف نمایید تا زمانی که تمام شود. آنتی بیوتیک هایی که برای درمان عفونت های شدید یا تهدید کننده اندام انتخاب می شوند باید ارگانیسم های گرم مثبت و گرم منفی و ارگانیسم های هوازی و بی هوازی را پوشش دهند. بیماران مبتلا به چنین زخم هایی باید در بیمارستان بستری شوند و با آنتی بیوتیک های داخل وریدی درمان شوند.
عفونت های خفیف تا متوسط با سلولیت موضعی را می توان به صورت سرپایی با آنتی بیوتیک های خوراکی مانند سفالکسین، آموکسی سیلین با کلوولانات پتاسیم، موکسی فلوکساسین یا کلیندامایسین درمان کرد. آنتی بیوتیک ها را باید پس از کشت های اولیه شروع کرد و در صورت لزوم تغییر داد. مکمل های دارویی از جمله ویتامین های A و C، روی و آهن در روند بهبود زخم مهم هستند.
زخم پای دیابتی از چه سنی شروع می شود؟
بروز سالانه زخم پای دیابتی در سراسر جهان بین 1/9 تا 1/26 میلیون نفر است. حدود 15 تا 25 درصد از بیماران مبتلا به دیابت در طول زندگی خود دچار زخم پای دیابتی می شوند. با افزایش سالانه تعداد بیماران دیابتی تازه تشخیص داده شده، میزان بروز زخم پای دیابتی نیز افزایش می یابد.زخم پای دیابتی در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در بیماران دیابتی بالای 45 سال شایعتر است.
2 دیدگاه ها